Topics Tech Deep Dive

Arbitrum Là Gì: Optimistic Rollups để Giải Quyết Việc Mở Rộng Mà Không Ảnh Hưởng Đến Tính Năng

Nâng Cao

8 เม.ย. 2024

Ethereum đã phát triển rất nhiều đến mức gặp khó khăn trong việc theo kịp nhu cầu. Hỗ trợ cho gần 3.000 DApp, hoàn thành hơn 150.000 giao dịch mỗi ngày với hơn 50.000 người dùng hoạt động hàng ngày, rõ ràng là ngay cả Ethereum 2.0 cũng sẽ không đủ khả năng mở rộng về lâu dài. Đó là lý do tại sao các giải pháp mở rộng của Ethereum như Arbitrum rất quan trọng đối với sự thành công lâu dài của blockchain Ethereum.

Các giải pháp Layer 2, bao gồm sidechains, kênh và rollups, cung cấp cho người dùng và nhà phát triển Ethereum tốc độ và khả năng bảo mật cao hơn mà không phải trả thêm phí. Hãy cùng thảo luận về Arbitrum là gì và cách thức đưa rollups lên một tầm cao mới – cho cả người mới bắt đầu và những người đam mê crypto nâng cao.

Arbitrum Là Gì Và Được Sử Dụng Để Làm Gì?

Arbitrum là giải pháp mở rộng của Ethereumđượcthiết kế để tạo điều kiện thuận lợi cho khối lượng giao dịch nhiều hơn trên mạng blockchain với chi phí thấp hơn. Nó sử dụng cùng một công cụ như Ethereum, vì vậy các nhà phát triển DApp có thể triển khai các ứng dụng trên Ethereum một cách nhanh chóng, dễ dàng và an toàn bằng Arbitrum.

Tóm lại, đối với những người tự hỏi Arbitrum là gì và được sử dụng để làm gì, Arbitrum được thiết kế ra để tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều giao dịch hơn, ngăn chặn gian lận và giảm chi phí hoạt động trên mạng blockchain Ethereum. Giải pháp mở rộng này của Ethereum sẽ giúp việc phát triển DApp trở nên liền mạch, nhanh chóng và an toàn bằng cách cung cấp cho các nhà phát triển một nền tảng dựa trên Ethereum, hạn chế dữ liệu được lưu trữ on-chain.

Giải Pháp Mở Rộng Của Ethereum Là Gì?

Các giải pháp mở rộng của Ethereum được sử dụng để làm cho các mạng blockchain Layer 1 nhanh hơn và tăng khả năng xử lý khối lượng giao dịch cao. Ví dụ về các mạng Layer 1 bao gồm Ethereum và Bitcoin. Các giải pháp Layer 1 nhằm mục đích thay đổi giao thức của chính mạng blockchain, thay vì thêm một layer xử lý bổ sung.

Arbitrum là giải pháp Layer 2, có nghĩa là đây là phần mở rộng cho Layer 1 được hỗ trợ bởi các hợp đồng thông minh được xây dựng on-chain. Arbitrum tạo thêm không gian để xử lý các giao dịch. Giải pháp này thực hiện các giao dịch off-chain trước khi báo cáo lại cho mainchain, tăng tốc độ, giảm chi phí và duy trì mạng DeFi.

Để hiểu sâu hơn và biết Arbitrum là gì cùng với các mục đích sử dụng Arbitrum trên các mạng blockchain, hãy bàn về một số loại giải pháp mở rộng Layer 2 Ethereum khác nhau và khám phá vị trí của Arbitrum trong số các giải pháp này.

Sidechains

Sidechains là nơi bắt đầu mở rộng Layer 1. Sidechains hoạt động bằng cách chạy một mạng blockchain song song cùng với mạng Layer 1 và xử lý các giao dịch off-chain. Mặc dù sidechains về cơ bản là không gian Layer 1 bổ sung, nhưng chúng không được bảo mật bởi Layer 1 và ít phi tập trung hơn. Vấn đề là chúng có thể bị thao túng bởi những người xác thực gian lận và các tiêu chuẩn bảo mật có thể khác nhau giữa các chuỗi.

Sidechains đại diện cho sự thay đổi trong cách các nhà phát triển dự định thực hiện các giao dịch bằng blockchain. Thay vì duy trì một sổ lệnh duy nhất, sidechains giới thiệu một mô hình blockchain được xây dựng với nhiều layer được tích hợp vào mạng blockchain chính.

Plasma

Khuôn khổ plasma giảm tải việc thực hiện giao dịch sang sidechains — nhưng có tính năng thay đổi để đảm bảo khả năng mở rộng bổ sung. Thông qua việc sử dụng hợp đồng thông minh và cây Merkle, plasma cho phép tạo và thiết kế số lượng sidechains hoặc chuỗi con không giới hạn để hoạt động theo cách cụ thể nhằm đáp ứng các nhu cầu khác nhau của mạng blockchain chính.

Plasma cũng cung cấp fraud proof, đảm bảo khả năng trao đổi an toàn và có thể thực thi. Điều đó có nghĩa là bất kỳ người dùng nào cũng có thể gửi tiền cho người dùng khác bằng coin nền tảng gốc của họ nhanh hơn với độ trễ ít hơn.

Kênh

Khi đi sâu tìm hiểu khả năng mở rộng blockchain, ta sẽ đến các kênh trạng thái và các kênh thanh toán. Kênh là các hợp đồng thông minh và giao thức mã nguồn mở cho phép người dùng thực hiện một số lượng giao dịch off-chain nhất định chỉ với hai giao dịch xảy ra on-chain.

Người tham gia phải tạo và nạp tiền cho giao dịch Ethereum khi mở một kênh mới. Trong khi kênh mở, các giao dịch off-chain có thể xảy ra. Khi người dùng đã sẵn sàng đóng kênh, họ sẽ bị tính phí lại để xử lý các giao dịch.

Cơ chế kênh giảm số lượng giao dịch được xử lý trên mạng Ethereum và hạn chế phí gas khi mở và đóng kênh.

Cụ thể hơn, các kênh thanh toán được thiết kế để chuyển tiền giữa người dùng và các kênh trạng thái được thiết kế để tạo ra một đường dẫn ít tốn phí hơn giữa hai bên bằng cách khóa một phần blockchain. Bởi vì mọi thứ xảy ra trong kênh sidechains giữa hai người tham gia nên đó là một giải pháp rất an toàn. Nhưng nó thiếu khả năng mở rộng với khối lượng cao hơn.

Rollups

Trước khi đi sâu vào tìm hiểu Arbitrum là gì, trước tiên chúng ta sẽ cần thảo luận về rollups. Rollups đã trở thành một trong những giải pháp mở rộng dựa trên hợp đồng phổ biến nhất cho các ứng dụng blockchain. Rollups mở rộng mainchain bằng cách về cơ bản là “cuộn” các giao dịch thành một lô và xác thực các giao dịch off-chain. Bằng cách cuộn và nén dữ liệu, rollups cho phép thông lượng cao hơn, tốc độ cao hơn và chi phí giao dịch thấp hơn.

Có hai loại rollups chính: ZK (zero knowledge) và Optimistic Rollups.

ZK-Rollups

ZK-rollups sử dụng validity proof được gọi là ZK-STARK, hoặc “đối số kiến thức minh bạch có khả năng mở rộng zero-knowledge”, để xác thực dữ liệu và thực hiện tính toán off-chain. Validity proof gắn liền với mỗi gói dữ liệu trong khi vẫn có khả năng thực hiện số lượng giao dịch tăng lên. Zero-knowledge proof thể hiện khả năng bảo mật mạnh mẽ, vì đó là bằng chứng có thể xác minh công khai rằng điều gì đó là đúng mà không cần phải tiết lộ trạng thái của nó, đó là gì và với số tiền là bao nhiêu.

Optimistic Rollups

Optimistic rollups giới hạn tính toán on-chain bằng cách thực hiện proof of confirmation chỉ khi một nút mạng nghi ngờ rằng một giao dịch gian lận đang xảy ra. Bằng cách chỉ thực hiện validity proof khi nghi ngờ gian lận, các đợt optimistic rollups sẽ tăng tốc độ giao dịch và thông lượng hơn nữa.

Arbitrum Rollups

Nếu bạn đã từng tự hỏi Arbitrum là gì, thì đó là Optimistic Rollups nâng cao lưu trữ rất ít dữ liệu on-chain để có khả năng mở rộng tối ưu. Arbitrum được xây dựng trên mạng Ethereum và cho phép lên đến 4.500 giao dịch mỗi giây (TPS). Tốc độ này nhanh hơn kỳ vọng của Ethereum 2.0 (Layer Đồng Thuận) khoảng 3.000 TPS. Arbitrum hoạt động với tất cả các công cụ dành cho nhà phát triển Ethereum, bao gồm hợp đồng thông minh Máy Ảo Ethereum (EVM). Nhiều lựa chọn tích hợp cung cấp công cụ giao diện người dùng của Ethereum tiêu chuẩn cho Arbitrum, giúp dễ dàng làm việc cùng — đồng thời dễ dàng xây dựng và triển khai DApp.

Arbitrum Hoạt Động Như Thế Nào?

Giờ bạn đã biết Arbitrum là gì, đã đến lúc hiểu cách thức hoạt động của nền tảng này. Arbitrum tuân theo giao thức Optimistic off-chain được quản lý bởi một hợp đồng trên chuỗi Ethereum. Tóm lại, nó hoạt động bằng cách xác thực các giao dịch off-chain trước khi gửi xác nhận trở lại blockchain. Các nhà phát triển có thể tạo các hợp đồng thông minh bằng cách sử dụng Solidity, sau đó biên dịch chúng thành mã chạy trên máy ảo Arbitrum.

Nhưng chính xác thì nó hoạt động như thế nào?

Máy Ảo Arbitrum

Cây Merkle tổ chức trạng thái của Máy Ảo Arbitrum để có thể tính giá trị hash mật mã. Hash sau đó được lưu trữ on-chain để trạng thái có thể được xác nhận và hoàn thành. Chỉ các giá trị hash của trạng thái cuối cùng mới được lưu trữ on-chain.

Trạng thái của máy ảo trở nên phức tạp hơn khi những người tham gia thỏa thuận đề xuất DA, hay khẳng định gây tranh cãi. Khẳng định đó phát biểu rằng máy ảo sẽ xử lý một số tiền nhất định khi tính toán. Mỗi người tham gia thỏa thuận cần đặt cược một khoản tiền nạp để đảm bảo tính hợp lệ của khẳng định.

Nếu DA hợp lệ, hệ thống sẽ đi vào trạng thái mới. Nếu không, nó sẽ bị Arbitrum từ chối và trạng thái sẽ không thay đổi.

Máy ảo Arbitrum sử dụng pipelining để xử lý nhiều DA, trong khi nút mạng xác minh phụ trách về tốc độ xử lý của nó. Ngoài ra, những người tham gia độc hại không thể làm trì hoãn hệ thống như với các giao thức khác. Giao thức này đã được tùy chỉnh cho Arbitrum trước khi nâng cấp Nitro, hiện sử dụng trình biên dịch tiêu chuẩn và được hỗ trợ tốt trên Ethereum, được gọi là Geth.

Phi Tín Nhiệm

Một trong những điều quan trọng nhất cần hiểu về cách thức hoạt động của Arbitrum là phi tín nhiệm. Miễn là có một người tham gia trung thực trong một thỏa thuận, thì máy ảo Arbitrum sẽ hoạt động một cách chính xác, bất kể việc đó có được ủng hộ hay không. Niềm tin tăng dần theo thời gian khi người tham gia thực hiện các giao dịch hợp lệ với Arbitrum.

Arbitrum Khắc Phục Những Hạn Chế Của Ethereum Như Thế Nào

Ethereum đã thu hút được nhiều sự chú ý kể từ khi ra mắt lần đầu vào năm 2015. Nhưng khả năng mở rộng luôn là một vấn đề, ngăn cản mạng lưới phát huy tối đa tiềm năng của mình. Nếu không có khả năng mở rộng, các nhà phát triển cũng bị giới hạn bởi những gì mạng này có thể làm và số lượng giao dịch mạng có thể xử lý. Về cơ bản, công nghệ blockchain đã gặp trở ngại về khả năng mở rộng và đó chính xác là yếu tố mà Arbitrum có thể giúp thúc đẩy Ethereum tiến về phía trước.

Bộ Ba Bất Khả Thi Của Blockchain

Bộ ba bất khả thi của blockchain là gì? Nói một cách đơn giản, điều đó có nghĩa là mở rộng quy mô, phi tập trung và bảo mật. Các dự án blockchain rất khó đạt được sự cân bằng của cả ba yếu tố. Việc tìm ra giải pháp cho bộ ba bất khả thi của blockchain này có thể giúp thay đổi cách chúng ta suy nghĩ về crypto và công nghệ blockchain.

Ngay lúc này, các blockchain đang phụ thuộc vào các rollups như Arbitrum để đạt được cả 3 yếu tố trên và tạo ra blockchain an toàn, có khả năng mở rộng và phi tập trung. Hãy cùng bàn về một số cách mà Arbitrum khắc phục những hạn chế của Ethereum.

Năng Lực Xử Lý

Ethereum chỉ có thể thực hiện khoảng 10 TPS, nhưng Arbitrum có thể xử lý tới 40.000 giao dịch mỗi giây (TPS). Với tốc độ nhanh hơn 4.000 lần so với Ethereum, nền tảng L1 được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới.

Phí Thấp Hơn

Một vấn đề phổ biến giữa các mạng Layer 1 phổ biến, chẳng hạn như Ethereum và Bitcoin, là phí gas cao. Phí giao dịch với các sàn giao dịch trực tuyến có thể có giá từ 1,5% đến 2,3%. Arbitrum giúp hoàn thành khối lượng giao dịch lớn với ít phí gas hơn – và họ đang nỗ lực giảm phí hơn nữa.

Khả Năng Tương Thích Máy Ảo Ethereum

Arbitrum là giải pháp tương thích với EVM nhất trong số tất cả các giải pháp Layer 2, giúp những người biết đến giải pháp này dễ dàng có được Arbitrum. Giải pháp này dễ sử dụng, dễ hiểu đối với các nhà phát triển và đủ mạnh để mở rộng trên blockchain Ethereum.

Nhà Phát Triển

Arbitrum đặc biệt có lợi cho các nhà phát triển. Giải pháp này tương thích với EVM và sử dụng mã Solidity, không có hạn chế về trình biên dịch hoặc phiên bản. Cũng không có giới hạn phí gas, vì vậy các nhà phát triển hợp đồng thông minh có thể đưa các dự án của họ lên một tầm cao mới.

Mặc dù những người ủng hộ Ethereum 2.0 tin rằng rollups sẽ lỗi thời sau khi triển khai đầy đủ, nhưng rõ ràng là Arbitrum Rollups phù hợp để đạt được khả năng mở rộng chưa từng có. Một số blockchain Layer 2 có kế hoạch phát hành coin của riêng họ, nhưng Arbitrum đã chỉ ra rằng đó là một tổ chức tập trung vào giao dịch.

Arbitrum Nitro

Arbitrum mới đây đã hoàn thành bản nâng cấp Nitro và hiện đang chạy trực tiếp trên mainnet. Về cốt lõi, Nitro thay đổi cách động cơ của Arbitrum hoạt động để có thể ghi và biên dịch bằng các ngôn ngữ và công cụ tiêu chuẩn thay vì các thiết kế tùy chỉnh được sử dụng trước đó.

Về cơ bản, Arbitrum Nitro cung cấp cho mạng lưới rất nhiều cải tiến. Những cải tiến này bao gồm thông lượng gấp 10 lần, giảm thêm chi phí giao dịch trên Arbitrum, khả năng tương thích với phí gas Ethereum, khả năng tương tác Layer 1 bổ sung và tạo ra môi trường an toàn hơn khi chuyển tin nhắn từ Arbitrum sang Ethereum.

Arbitrum hiện không có coin gốc và có thể sẽ phát hành coin này trong tương lai. Mặc dù Arbitrum đã hoạt động trên mainnet trong khoảng một năm, nhưng đội ngũ này chưa đề cập đến bất kỳ điều gì xung quanh coin gốc cho hệ sinh thái. Tuy nhiên, điều đáng nói là, đối thủ cạnh tranh của họ, Optimism, đã airdrop coin gốc của mình vài tháng sau khi cung cấp nền tảng để thử nghiệm và airdrop OP đã được cung cấp cho những người dùng tương tác với nhiều khía cạnh trên mạng lưới Optimism.

So Sánh Optimism với Arbitrum

Arbitrum và Optimism được xây dựng dựa trên những gì Polygon không thể đạt được. Mặc dù Polygon miễn phí, Arbitrum và Optimism có các tính năng mà các rollups khác không thể so sánh được. Cả hai đều được tích hợp trực tiếp vào mainchain Ethereum, cung cấp khả năng hiển thị và bảo mật tối ưu.

Mặc dù Arbitrum và Optimism có một số điểm tương đồng, nhưng chính sự khác nhau của chúng đã khiến chúng trở nên khác biệt. Hãy thảo luận chi tiết hơn về một số điểm tương đồng và khác biệt này — để bạn có thể quyết định rollups nào là lựa chọn tốt nhất cho mục đích của mình.

Sự Tương Đồng Giữa Arbitrum Và Optimism

Sau khi đi qua phần kiến thức cơ bản về giải pháp mở rộng và Arbitrum và Optimism là gì, điều quan trọng là phải hiểu rằng cả Arbitrum và Optimism đều được coi là Optimistic Rollups. Chúng tôi đã đề cập ngắn gọn những điều này trong phần trước về các giải pháp Layer 2 nhưng bây giờ chúng ta sẽ thấy điều này đóng vai trò như thế nào trong mối quan hệ giữa Arbitrum và Optimism.

Cả Arbitrum và Optimism đều có thể hợp nhất một số giao dịch thành một giao dịch duy nhất. Sau đó, chúng xử lý các giao dịch bên ngoài blockchain Ethereum trước khi truyền dữ liệu trở lại mainchain.

Bằng cách xử lý các giao dịch bên ngoài mainchain Ethereum, Optimistic Rollups như Optimism và Arbitrum có thể giảm đáng kể thời gian cần thiết để hoàn thành giao dịch on-chain. Ngoài ra, cả hai đều có thể được triển khai vào các hợp đồng thông minh hiện có.

Một nhược điểm mà cả Arbitrum và Optimism đều phải đối mặt là bất kỳ giao dịch khó khăn nào cũng có thể được giữ trong một tuần. Đây là một cách mà rollups cố gắng ngăn chặn các giao dịch gian lận, nhưng có thể mất một thời gian nếu bạn muốn chuyển tài sản kỹ thuật số trở lại mainchain.

Sự Khác Biệt Giữa Arbitrum Và Optimism

Thoạt nhìn, Arbitrum và Optimism có vẻ là các Optimistic Rollups giống hệt nhau. Tuy nhiên, một điểm khác nhau chính khiến cả hai trở nên khác biệt — và điều đó liên quan đến cách chúng xử lý các giao dịch gian lận.

Khi Optimism xử lý giao dịch gian lận off-chain, rollups sẽ gửi lại toàn bộ giao dịch thông qua EVM. Khi Arbitrum xử lý một giao dịch đáng ngờ off-chain, nó chỉ gửi phần đáng ngờ của giao dịch trở lại thông qua EVM.

Chính qua cơ chế chống gian lận này mà Arbitrum khác biệt với Optimism. Và vì tất cả các giao dịch đáng ngờ được xử lý off-chain, Arbitrum có thể đạt được khả năng giao dịch cao hơn so với Optimism.

Bảng 1: Tính Năng Sản Phẩm của Arbitrum so với Optimism

	Arbitrum	Optimism
Blockchain	x	x
DApp	x	x
Dự Án DeFi	x	x
Giao Thức Layer 2	x	x
Hợp Đồng Thông Minh	x	x
Triển Khai SaaS	x	x
Coin Gốc		x

Lựa Chọn Nào Tốt Hơn — Arbitrum hay Optimism?

Tại thời điểm này, thật khó để nói liệu Arbitrum hay Optimism tốt hơn. Với tốc độ phát triển blockchain nhanh chóng mở ra, chúng ta có thể đang xem xét các giải pháp Layer 2 nhanh hơn và an toàn hơn chúng ta nghĩ.

Đúng như vậy, Arbitrum hiện cung cấp mức độ bảo mật và ngăn chặn gian lận tốt nhất cho người dùng. Mặt khác, thời gian giao dịch nhanh hơn của Optimism rất tốt cho những người dùng muốn có nhiều tài sản kỹ thuật số thanh khoản hơn.

Nếu phải chọn, chúng tôi sẽ chọn Arbitrum (và thực tế đúng như vậy).

Arbitrum hỗ trợ DeFi và DApp trên mạng Ethereum bằng cách tăng khả năng mở rộng và tốc độ – mà không ảnh hưởng đến bảo mật – trong khi vẫn duy trì chi phí vận hành và giao dịch thấp. Tại thời điểm viết bài, Arbitrum đại diện cho 50% tổng giá trị bị khóa trên các mạng Layer 2 kể từ khi ra mắt mainnet vào năm ngoái.

Nhìn về tương lai, Arbitrum có nhiều thứ để cung cấp cho cộng đồng DeFi và blockchain hơn bất kỳ Layer 2 nào khác.

Sẽ Có Airdrop Cho Arbitrum?

Nếu Arbitrum đi theo một lộ trình airdrop tương tự như Optimism, việc sử dụng các giao thức hàng đầu trên Layer 2 có thể mang lại lợi ích cho người dùng. Điều này bao gồm việc sử dụng cầu nối, sàn giao dịch và nền tảng khai thác lợi nhuận. Hãy xem bài viết của chúng tôi về danh sách các giao thức trên Arbitrum.

Dễ Dàng Nạp Tiền và Rút Tiền trên Bybit Với Arbitrum

Cuối cùng, hãy hiểu Arbitrum là gì và sẵn sàng tự mình trải nghiệm nền tảng này. Bybit giúp dễ dàng nạp và rút ETH, USDT và USDC trên mạng Arbitrum. Nền tảng này cho phép người dùng tận hưởng tốc độ, bảo mật và tiết kiệm chi phí khi giao dịch trên Arbitrum.

Tìm hiểu cách nạp và rút crypto qua Arbitrum trên Bybit.

Bạn Có Thể Làm Gì Với Crypto Trên Bybit?

Bybit được hàng triệu người dùng toàn cầu tin tưởng và là một trong những sàn giao dịch crypto phát triển nhanh nhất. Bạn có thể mua Bitcoin, Ethereum và USDT một cách dễ dàng với quy trình được sắp xếp hợp lý và bảng điều khiển dễ điều hướng của Bybit. Với hơn 80 phương thức thanh toán và chín quyền chọn fiat, Bybit cung cấp nhiều cách để tương tác với crypto, bao gồm giao dịch thị trường crypto, sàn giao dịch P2P, token không thể thay thế (NFT), phái sinh, v.v.

Việc nạp và rút tài sản được sắp xếp hợp lý với cả Bybit App và Bybit Web.

Cách Nạp Tiền trên Bybit

Đi tới tab Tài sản và chọn Nạp tiền.
Tiếp theo, chọn loại coin bạn sẽ nạp.
Sao chép địa chỉ đích Bybit của bạn trên màn hình tiếp theo. (Lưu ý: Một số coin có thể yêu cầu memo hoặc tag của bạn, đó là ID Bybit của bạn.) Tiền nạp của bạn đang được chuyển đến nơi nhận!

Cách Rút Tiền trên Bybit

Trong tab Tài sản, chọn Rút tiền.
Chọn loại chuỗi bạn muốn rút.
Chọn địa chỉ ví nhận, nhập số tiền và rút.

Điểm Mấu Chốt

Trong một hệ sinh thái blockchain đang mở rộng và cần sự tương tác giữa các chuỗi, các giải pháp mở rộng của Arbitrum cho thấy tầm nhìn trong tương lai của crypto và blockchain. Với tốc độ chưa từng có, các giao thức bảo mật tích hợp quan trọng và chi phí vận hành thấp, việc áp dụng DeFi đang thu hút sự chú ý với tiềm năng mở rộng của nó khi ngày càng có nhiều người dùng bắt đầu hiểu về Arbitrum.

#LearnWithBybit